Klankmerk registreren: wat is wel mogelijk en wat niet?

Klankmerk registreren: wat is wel mogelijk en wat niet?

Merkrechten zijn van grote waarde voor iedere onderneming. Ondernemingen kunnen hun waren en diensten hiermee onderscheiden van andere ondernemingen. Ook geven merkrechten hen de mogelijkheid op te treden tegen derden die inbreuk maken op door hen geregistreerde merkrechten. Daarnaast zal een merk na verloop van tijd een bepaalde waarde vertegenwoordigen, wat in het kader van een eventuele toekomstige verkoop van de onderneming of het merk van groot belang kan zijn.

VDB Advocaten is specialist op het gebied van intellectuele eigendomsrechten. In deze bijdrage gaan we in op merkrechten.

Veel ondernemers hebben woordmerken en/of beeldmerken geregistreerd of zijn daarmee bekend. Minder bekend zijn de andere soorten merken zoals vormmerken, kleurmerken, patroonmerken, positiemerken, bewegingsmerken, multimediamerken, hologrammerken en klankmerken. Naast het verschil in soorten merken, bestaat er ook een territoriaal onderscheid tussen onder andere Benelux merken, Uniemerken (Europese Unie) en internationale merken.

Waarom een klankmerk registreren?

Waarom zou u een klankmerk willen registreren? Een klankmerk kan erg interessant zijn als u bijvoorbeeld steeds een bepaald en herkenbaar geluid gebruikt in het kader van uw producten of diensten. U kent vast wel de tune van Coolblue, of het herkenbare geluid als u Netflix, uw Googleapparatuur of uw computer met Windows software opstart. Wordt een geluid met succes als klankmerk geregistreerd, dan krijgt men het monopolie op deze klank.

Een merk kan alleen worden ingeschreven indien het aan bepaalde voorwaarden voldoet. Een van deze voorwaarden betreft het onderscheidend vermogen. Merken die elk onderscheidend vermogen missen, worden niet als merk ingeschreven of kunnen achteraf nietig worden verklaard.

Kan het geluid van een opgemaakt blikje worden geregistreerd als merk?

Over een klankmerk deed het Gerecht van de Europese Unie op 7 juli 2021 een interessante uitspraak. Daarin beantwoordde zij de vraag of het geluid dat ontstaat bij het openen van een drankblikje, waarna een ongeveer één seconde durende stilte volgt, gevolgd door gebruis gedurende ongeveer negen seconden, als Europees merk kan worden geregistreerd.

Onderscheidend vermogen klankmerk

Het Gerecht oordeelde dat dit merk onderscheidend vermogen mist en daarom niet als merk kan worden geregistreerd. Meer specifiek oordeelde het Gerecht dat het geluid van het openen van een blikje en het daaropvolgende gebruik inherent is aan het gebruik van een dergelijk blikje en daarmee een technisch en functioneel element vormt. Daarnaast zal het publiek het bruisende geluid puur opvatten als verwijzing naar dranken en zal de klank er niet toe leiden dat het publiek de herkomst van het drankje kan identificeren. Het is niet zo dat een consument, na het horen van de klank, kan afleiden wie de producent is.

Kortom, deze klank kon niet worden geregistreerd. Dit is ook begrijpelijk. Wellicht minder begrijpelijk, is dat het bekende geluid van Netflix als klankmerk werd geweigerd. De tune van Coolblue is daarentegen wel succesvol geregistreerd. Het is nu wachten op een fabrikant van dranken die bij het openen van een blikje of fles een herkenbare tune laat horen… Dit biedt misschien wel kans op een succesvolle merkregistratie.

Wilt u meer weten over intellectuele eigendomsrechten, zoals merkrechten of handelsnaamrechten? Neem dan vrijblijvend contact op met Pascal van Boxtel, advocaat intellectueel eigendomsrecht, via pascal.van.boxtel@heronlegal.com of +31 (0)85 30 318 04.

Meer over dit onderwerp

Vraag uit de praktijk: Merkinbreuk bij gebruik AdWords?

Mag u andermans merknaam gebruiken in een AdWords-campagne? En wat kunt u er tegen doen als iemand gebruikmaakt van uw naam in AdWords? Alvorens wij ingaan op deze vragen zal eerst toegelicht worden wanneer er sprake is van een beschermde merknaam en wat AdWords eigenlijk is.

Uw merk op een product? Let op productaansprakelijkheid!

Veel ondernemers kopen producten in bij fabrikanten en laten daar hun eigen merk opzetten, waarna ze het onder het merk verkopen. Inmiddels is duidelijk geworden dat ook de merkhouders aansprakelijk kunnen zijn voor schade indien een product gebrekkig is, zelfs indien ze niets met de productie van doen hebben. Opletten dus.

Serie Intellectueel Eigendom - Handelsnaamgeschillen

Als een handelsnaam inbreuk maakt op een andere oudere handelsnaam of een merkrecht, dan kunnen de gevolgen zeer groot zijn voor de ondernemer die inbreuk maakt. De ondernemer kan immers worden gedwongen om te stoppen met het gebruik van de naam waaronder zijn bedrijf bekend is in de markt en waarin veel tijd en geld is geïnvesteerd.

Nieuwe handelsnaam of wijzigen bestaande handelsnaam? Hier moet u op letten

De handelsnaam van een onderneming is van grote waarde voor iedere ondernemer. Het is immers de naam waarmee een ondernemer zich onderscheidt van andere ondernemingen en dus vindbaar is voor klanten, ook online. Het is er ondernemingen dus veel aan gelegen om hun waardevolle handelsnaam te beschermen. In deze blog leggen we uit hoe de bescherming van handelsnamen werkt, wat de risico’s zijn wanneer u inbreuk maakt op de handelsnaamrechten of merkrechten van een andere onderneming en hoe u mogelijk kunt optreden tegen een concurrent die inbreuk maakt op uw handelsnaamrechten.

Modelrecht en auteursrecht op tandenborstels?

Ondernemers die producten ontwerpen willen deze uiteraard beschermen tegen namaak. Het modelrecht en het auteursrecht kunnen in veel gevallen effectieve bescherming bieden. In een recente zaak tussen Philips en Boombrush deed Philips een beroep op haar modelrechten en auteursrechten, maar ditmaal zonder succes.

Merkinbreuk positiemerk door verkoop schoenen met gele stiksels

De bekende schoenenwinkel Van Haren is al een tijd verwikkeld in een conflict met Airwave, de exclusieve licentienemer van de bekende Dr. Martens schoenen. Airwave is van mening dat Van Haren met de verkoop van schoenen met opvallende stiksels inbreuk maakt op haar merkrechten, meer specifiek een positiemerk. Van Haren was overigens eerder lange tijd verwikkeld in een geschil met Louboutin over de bekende rode zool. Destijds werd geoordeeld dat Van Haren inbreuk maakt op de merkrechten van Louboutin. Vooralsnog maakt Van Haren ook inbreuk op de merkrechten van Airwave.

Kan een werknemer succesvol auteursrechten claimen?

Werknemers verrichten dagelijks werkzaamheden voor hun werkgevers. Bij veel van deze werkzaamheden kunnen auteursrechtelijk beschermde werken ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan de gevallen dat een werknemer producten ontwerpt, social media of website content maakt, software programmeert of teksten, foto’s of video’s maakt. Voor u als werkgever is het essentieel dat u en niet een werknemer als auteursrechthebbende wordt aangemerkt, omdat u alle werken vrijelijk moet kunnen gebruiken.

Gebruik van een bekend merk; Wat is toegestaan?

De LEGO-Groep, wereldwijd bekend om haar iconische bouwsteentjes, bezit diverse merkregistraties voor de naam LEGO, zowel op Unierechtelijk als Benelux-niveau. Betonblock c.s., actief in de betonindustrie, gebruikte op haar website en in URL’s veelvuldig de term “lego” om haar betonproducten te beschrijven — blokken die inderdaad qua uiterlijk aan grote LEGO-stenen doen denken.

Foto's van een oud-medewerker, mag u die blijven gebruiken?

Veel ondernemingen geven werknemers een hoofdrol in reclame-uitingen. Zo ziet men al jaren de werknemers van Carglass dagelijks op televisie voorbij komen en schitteren de werknemers van CoolBlue niet alleen in promotievideo’s, maar ook op de bedrijfsbussen. Maar wat nu als een werknemer uit dienst treedt? Mag een werkgever foto’s en beeldmateriaal dan nog wel blijven gebruiken?

Einde licentieovereenkomst? Voorkom inbreuk op intellectuele eigendomsrechten

Als u gebruik wenst te maken van creatieve werken zoals foto’s, schilderijen of ontwerpen van anderen, dan heeft u daarvoor toestemming nodig van de rechthebbende. Vaak regelt men deze toestemming in een licentieovereenkomst. In de praktijk ontstaan regelmatig geschillen vanwege onduidelijke afspraken of omdat de licentienemer na het einde van de overeenkomst toch nog gebruik maakt van bepaalde werken.

De risico’s van onduidelijke afspraken over intellectuele eigendomsrechten

In de praktijk worden ondernemers soms zeer onaangenaam verrast als blijkt dat zij (mogelijk) geen eigenaar zijn van intellectuele eigendomsrechten, zoals octrooien, merkrechten, auteursrechten en modelrechten. Dit probleem speelt met name tijdens bedrijfsovernames en daarbij behorende due diligence onderzoeken en in geval van juridische procedures. De gevolgen kunnen zéér groot zijn als blijkt dat een partij geen rechthebbende is.

De nieuwe regels voor verkoop via webshops en social media uitgelegd

Vanaf 28 mei 2022 geldt in Nederland nieuwe wetgeving voor de verkoop via webshops en social media. Webwinkels en online platforms zijn gebonden aan striktere regels voor onder meer online marketing, prijsbepaling en gebruikersreviews. In dit bericht nemen wij u graag kort mee door belangrijkste wijzigingen.

De kracht van een merk: kleine snackbar stopt grote fastfoodketen

Eerder schreef ik al over het belang van merkrechten voor iedere ondernemer. Op basis van een merkregistratie kan een ondernemer zich verzetten tegen concurrenten die eenzelfde of soortgelijk teken gebruiken voor waren en diensten waarvoor de merkrechten zijn ingeschreven. De kracht van merkrechten blijkt overduidelijk uit een zeer recent arrest van het hof ’s-Hertogenbosch.

ChatGPT spreekt geen recht

Wie een serieus artikel schrijft, baseert zich niet op indirecte bronnen. Die schrijver beroept zich dus niet op een andere auteur die zelf naar weer een andere verwijst. Maar de kantonrechter te Nijmegen deed dat wel toen hij (m/v) zich in zijn uitspraak – mede - baseerde op ChatGPT (vonnis van 7 juni 2024, ECLI:NL:RBGEL:2024:3636).

Carnavalskraker: toegestane parodie of 'nie'?

Een groot deel van Nederland heeft net weer carnaval achter de rug (en is daar nog van aan het bijkomen). Bij carnaval hoort uiteraard de carnavalsmuziek. Naast alle traditionele carnavalskrakers, proberen artiesten ieder jaar weer een nieuwe hit uit te brengen. Niet alleen de carnavalsoutfits zijn vaak een parodie, maar ook de muziek die wordt gemaakt. Dit leidde deze carnaval tot meerdere problemen.

Bestuurdersaansprakelijkheid ook bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten!

Voorkoming van persoonlijke aansprakelijkheid is een belangrijke reden voor ondernemers om te kiezen voor een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Bij deze bv is enkel de vennootschap aansprakelijk voor zakelijke verplichtingen van de onderneming. Bij een eenmanszaak of vennootschap onder firma (vof) kunnen ook de eigenaar en vennoten aansprakelijk zijn. Toch is de bestuurder van de bv niet onaantastbaar, ook niet bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten.

Bescherming van bedrijfsgeheimen: Wat kunt u doen?

Deze week verscheen in het nieuws dat het bekende Franse juwelenmerk Cartier het Amerikaanse bedrijf Tiffany aanklaagt voor het stelen van bedrijfsgeheimen. Als ondernemer kunt u er ook mee te maken krijgen dat uw bedrijfsgeheimen onrechtmatig worden gebruikt. Wat kunt u daar eigenlijk tegen doen?

Bedrijfspand renoveren? Let op de persoonlijkheidsrechten van de architect!

Er staan in Nederland behoorlijk wat oude kantoor- en bedrijfspanden. Veel van deze panden worden gerenoveerd omdat het pand een nieuwe bestemming krijgt of men modernisering nodig acht. Het is bij een dergelijke renovatie van groot belang rekening te houden met de persoonlijkheidsrechten van de architect. Wordt dat niet gedaan, dan kan dit leiden tot zeer onaangename verassingen.

Bekijk alle artikelen