Einde licentieovereenkomst? Voorkom inbreuk op intellectuele eigendomsrechten

Einde licentieovereenkomst? Voorkom inbreuk op intellectuele eigendomsrechten

Als u gebruik wenst te maken van creatieve werken zoals foto’s, schilderijen of ontwerpen van anderen, dan heeft u daarvoor toestemming nodig van de rechthebbende. Vaak regelt men deze toestemming in een licentieovereenkomst. In de praktijk ontstaan regelmatig geschillen vanwege onduidelijke afspraken of omdat de licentienemer na het einde van de overeenkomst toch nog gebruik maakt van bepaalde werken.

Licentie- en auteursrecht

Het auteursrecht geeft aan een (rechts)persoon de exclusieve bevoegdheid een ‘werk’ openbaar te maken en te verveelvoudigen. De auteursrechthebbende is op grond van het auteursrecht dus bevoegd anderen te verbieden om zonder zijn toestemming het werk te gebruiken. De auteursrechthebbende kan er ook voor kiezen deze toestemming – bijvoorbeeld voor een bepaalde tijd en tegen betaling – wél te verlenen. Dit doet hij of zij door een licentie te verlenen.

Wat is een werk?

Onder ‘werk’ in de zin van de Auteurswet verstaat men boeken, brochures, nieuwsbladen, tijdschriften, toneelwerken, speeches en presentaties, choreografische werken, muziekwerken met of zonder woorden, tekeningen, schilderijen, modellen, bouw- en beeldhouwwerken, aardrijkskundige kaarten, ontwerpen, schetsen, foto’s, films, computerprogramma’s en het voorbereidend materiaal. In de auteurswet wordt de definitie van ‘werk’ afgesloten met: “en in het algemeen ieder voortbrengsel op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst, op welke wijze of in welke vorm het ook tot uitdrukking zij gebracht.”

Duidelijk is dat het begrip ‘werk’ binnen de auteurswet enorm breed is. Dit maakt dan ook dat alle ondernemingen te maken hebben met het auteursrecht. Zo wordt een schilderij meestal auteursrechtelijk beschermd, maar ook ontwikkelde software bescherming op grond van de Auteurswet genieten. Daarnaast worden alle teksten op websites of in brochures aangemerkt als werk en daarmee beschermd op grond van het auteursrecht.

Licentie van auteursrechten

Men kan auteursrechten overgedragen aan anderen. Een andere mogelijkheid is het verlenen van een licentie (gebruiksrecht). Op deze wijze blijft de licentiegever nog altijd de auteursrechthebbende en krijgt de licentienemer een tijdelijk of eeuwigdurend recht om een werk te gebruiken.

Er bestaan verschillende typen licenties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan royaltyvrije of betaalde licenties, eeuwigdurende licenties of licenties voor een bepaalde tijd, overdraagbare of niet-overdraagbare licenties. Een goede licentieovereenkomst met specifieke afspraken over het type licentie en de daaraan verbonden voorwaarden is heel belangrijk om problemen te voorkomen.

Recent geschil over auteursrechten

Onlangs oordeelde de rechtbank weer eens over een geschil omtrent het gebruik van foto’s na afloop van de licentieperiode. Een professioneel fotografe verleende meerdere keren een licentie voor het commerciële gebruik van haar foto’s aan Cobra Art. De licentie gold voor een bepaalde periode. De fotografe kwam er na de afloop van deze periode achter dat Cobra Art nog steeds haar foto’s gebruikte en verkocht. Ook bleek de partij na afloop van de licentieperiode thumbnails (een verkleinde weergave van een afbeeldingsbestand) aan wederverkopers te verstrekken. De fotografe meent dat er sprake is van een inbreuk op haar auteursrechten.

De rechtbank oordeelt dat de Cobra Art met de verkoop van foto’s na afloop van de licentieperiode inderdaad inbreuk op het auteursrecht van de fotografe maakt. Ten aanzien van de verkoop van thumbnails door Cobra Art aan haar wederverkopers merkt de rechtbank op dat de fotografe zelf verantwoordelijk is voor het aanspreken van de wederverkopers. Die maken de foto’s tenslotte (ongeoorloofd) openbaar. Cobra Art maakt ten aanzien van de thumbnails geen auteursrechtinbreuk, maar handelde in dit kader onrechtmatig, omdat zij als domeinnaamhouder meewerkte aan het voortbestaan van de inbreuken.

Voorkom een auteursrechtinbreuk

Voor de licentiegever geldt: maak een duidelijke licentieovereenkomst en houd goed in de gaten of de licentienemer zich wel aan de gemaakte afspraken houdt. Maakt u als licentienemer gebruik van een werk van een ander? Houd dan ook goed de licentievoorwaarden in de gaten. Doet u dat niet, dan maakt u mogelijk een inbreuk op de auteursrechten van uw licentiegever, met alle gevolgen van dien.

Wilt u meer weten over licentieovereenkomsten, auteursrecht of andere intellectuele eigendomsrechten zoals merkrechten of modelrechten? Neem vrijblijvend contact op met onze specialist op het gebied van intellectuele eigendomsrechten: Pascal van Boxtel via pascal.van.boxtel@heronlegal.com of via +31 (0)85 30 318 04.

Meer over dit onderwerp

Vraag uit de praktijk: Merkinbreuk bij gebruik AdWords?

Mag u andermans merknaam gebruiken in een AdWords-campagne? En wat kunt u er tegen doen als iemand gebruikmaakt van uw naam in AdWords? Alvorens wij ingaan op deze vragen zal eerst toegelicht worden wanneer er sprake is van een beschermde merknaam en wat AdWords eigenlijk is.

Uw merk op een product? Let op productaansprakelijkheid!

Veel ondernemers kopen producten in bij fabrikanten en laten daar hun eigen merk opzetten, waarna ze het onder het merk verkopen. Inmiddels is duidelijk geworden dat ook de merkhouders aansprakelijk kunnen zijn voor schade indien een product gebrekkig is, zelfs indien ze niets met de productie van doen hebben. Opletten dus.

Serie Intellectueel Eigendom - Handelsnaamgeschillen

Als een handelsnaam inbreuk maakt op een andere oudere handelsnaam of een merkrecht, dan kunnen de gevolgen zeer groot zijn voor de ondernemer die inbreuk maakt. De ondernemer kan immers worden gedwongen om te stoppen met het gebruik van de naam waaronder zijn bedrijf bekend is in de markt en waarin veel tijd en geld is geïnvesteerd.

Nieuwe handelsnaam of wijzigen bestaande handelsnaam? Hier moet u op letten

De handelsnaam van een onderneming is van grote waarde voor iedere ondernemer. Het is immers de naam waarmee een ondernemer zich onderscheidt van andere ondernemingen en dus vindbaar is voor klanten, ook online. Het is er ondernemingen dus veel aan gelegen om hun waardevolle handelsnaam te beschermen. In deze blog leggen we uit hoe de bescherming van handelsnamen werkt, wat de risico’s zijn wanneer u inbreuk maakt op de handelsnaamrechten of merkrechten van een andere onderneming en hoe u mogelijk kunt optreden tegen een concurrent die inbreuk maakt op uw handelsnaamrechten.

Modelrecht en auteursrecht op tandenborstels?

Ondernemers die producten ontwerpen willen deze uiteraard beschermen tegen namaak. Het modelrecht en het auteursrecht kunnen in veel gevallen effectieve bescherming bieden. In een recente zaak tussen Philips en Boombrush deed Philips een beroep op haar modelrechten en auteursrechten, maar ditmaal zonder succes.

Merkinbreuk positiemerk door verkoop schoenen met gele stiksels

De bekende schoenenwinkel Van Haren is al een tijd verwikkeld in een conflict met Airwave, de exclusieve licentienemer van de bekende Dr. Martens schoenen. Airwave is van mening dat Van Haren met de verkoop van schoenen met opvallende stiksels inbreuk maakt op haar merkrechten, meer specifiek een positiemerk. Van Haren was overigens eerder lange tijd verwikkeld in een geschil met Louboutin over de bekende rode zool. Destijds werd geoordeeld dat Van Haren inbreuk maakt op de merkrechten van Louboutin. Vooralsnog maakt Van Haren ook inbreuk op de merkrechten van Airwave.

Klankmerk registreren: wat is wel mogelijk en wat niet?

Merkrechten zijn van grote waarde voor iedere onderneming. Ondernemingen kunnen hun waren en diensten hiermee onderscheiden van andere ondernemingen. Ook geven merkrechten hen de mogelijkheid op te treden tegen derden die inbreuk maken op door hen geregistreerde merkrechten. Daarnaast zal een merk na verloop van tijd een bepaalde waarde vertegenwoordigen, wat in het kader van een eventuele toekomstige verkoop van de onderneming of het merk van groot belang kan zijn.

Kan een werknemer succesvol auteursrechten claimen?

Werknemers verrichten dagelijks werkzaamheden voor hun werkgevers. Bij veel van deze werkzaamheden kunnen auteursrechtelijk beschermde werken ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan de gevallen dat een werknemer producten ontwerpt, social media of website content maakt, software programmeert of teksten, foto’s of video’s maakt. Voor u als werkgever is het essentieel dat u en niet een werknemer als auteursrechthebbende wordt aangemerkt, omdat u alle werken vrijelijk moet kunnen gebruiken.

Gebruik van een bekend merk; Wat is toegestaan?

De LEGO-Groep, wereldwijd bekend om haar iconische bouwsteentjes, bezit diverse merkregistraties voor de naam LEGO, zowel op Unierechtelijk als Benelux-niveau. Betonblock c.s., actief in de betonindustrie, gebruikte op haar website en in URL’s veelvuldig de term “lego” om haar betonproducten te beschrijven — blokken die inderdaad qua uiterlijk aan grote LEGO-stenen doen denken.

Foto's van een oud-medewerker, mag u die blijven gebruiken?

Veel ondernemingen geven werknemers een hoofdrol in reclame-uitingen. Zo ziet men al jaren de werknemers van Carglass dagelijks op televisie voorbij komen en schitteren de werknemers van CoolBlue niet alleen in promotievideo’s, maar ook op de bedrijfsbussen. Maar wat nu als een werknemer uit dienst treedt? Mag een werkgever foto’s en beeldmateriaal dan nog wel blijven gebruiken?

De risico’s van onduidelijke afspraken over intellectuele eigendomsrechten

In de praktijk worden ondernemers soms zeer onaangenaam verrast als blijkt dat zij (mogelijk) geen eigenaar zijn van intellectuele eigendomsrechten, zoals octrooien, merkrechten, auteursrechten en modelrechten. Dit probleem speelt met name tijdens bedrijfsovernames en daarbij behorende due diligence onderzoeken en in geval van juridische procedures. De gevolgen kunnen zéér groot zijn als blijkt dat een partij geen rechthebbende is.

De nieuwe regels voor verkoop via webshops en social media uitgelegd

Vanaf 28 mei 2022 geldt in Nederland nieuwe wetgeving voor de verkoop via webshops en social media. Webwinkels en online platforms zijn gebonden aan striktere regels voor onder meer online marketing, prijsbepaling en gebruikersreviews. In dit bericht nemen wij u graag kort mee door belangrijkste wijzigingen.

De kracht van een merk: kleine snackbar stopt grote fastfoodketen

Eerder schreef ik al over het belang van merkrechten voor iedere ondernemer. Op basis van een merkregistratie kan een ondernemer zich verzetten tegen concurrenten die eenzelfde of soortgelijk teken gebruiken voor waren en diensten waarvoor de merkrechten zijn ingeschreven. De kracht van merkrechten blijkt overduidelijk uit een zeer recent arrest van het hof ’s-Hertogenbosch.

ChatGPT spreekt geen recht

Wie een serieus artikel schrijft, baseert zich niet op indirecte bronnen. Die schrijver beroept zich dus niet op een andere auteur die zelf naar weer een andere verwijst. Maar de kantonrechter te Nijmegen deed dat wel toen hij (m/v) zich in zijn uitspraak – mede - baseerde op ChatGPT (vonnis van 7 juni 2024, ECLI:NL:RBGEL:2024:3636).

Carnavalskraker: toegestane parodie of 'nie'?

Een groot deel van Nederland heeft net weer carnaval achter de rug (en is daar nog van aan het bijkomen). Bij carnaval hoort uiteraard de carnavalsmuziek. Naast alle traditionele carnavalskrakers, proberen artiesten ieder jaar weer een nieuwe hit uit te brengen. Niet alleen de carnavalsoutfits zijn vaak een parodie, maar ook de muziek die wordt gemaakt. Dit leidde deze carnaval tot meerdere problemen.

Bestuurdersaansprakelijkheid ook bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten!

Voorkoming van persoonlijke aansprakelijkheid is een belangrijke reden voor ondernemers om te kiezen voor een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Bij deze bv is enkel de vennootschap aansprakelijk voor zakelijke verplichtingen van de onderneming. Bij een eenmanszaak of vennootschap onder firma (vof) kunnen ook de eigenaar en vennoten aansprakelijk zijn. Toch is de bestuurder van de bv niet onaantastbaar, ook niet bij inbreuk op intellectuele eigendomsrechten.

Bescherming van bedrijfsgeheimen: Wat kunt u doen?

Deze week verscheen in het nieuws dat het bekende Franse juwelenmerk Cartier het Amerikaanse bedrijf Tiffany aanklaagt voor het stelen van bedrijfsgeheimen. Als ondernemer kunt u er ook mee te maken krijgen dat uw bedrijfsgeheimen onrechtmatig worden gebruikt. Wat kunt u daar eigenlijk tegen doen?

Bedrijfspand renoveren? Let op de persoonlijkheidsrechten van de architect!

Er staan in Nederland behoorlijk wat oude kantoor- en bedrijfspanden. Veel van deze panden worden gerenoveerd omdat het pand een nieuwe bestemming krijgt of men modernisering nodig acht. Het is bij een dergelijke renovatie van groot belang rekening te houden met de persoonlijkheidsrechten van de architect. Wordt dat niet gedaan, dan kan dit leiden tot zeer onaangename verassingen.

Bekijk alle artikelen